Veel moslims haten geen joden; er is geen algemene regel in de islam dat moslims joden moeten haten. Haat komt meestal voort uit een mix van religieuze interpretaties, geschiedenis en het politieke conflict rond Israël en Palestina.
Geen één-op-één vijandschap
In de geschiedenis hebben joden en moslims ook eeuwenlang relatief vreedzaam samengeleefd, bijvoorbeeld in delen van het Ottomaanse Rijk en in Al-Andalus. Tegelijk is er in de moderne tijd in veel islamitische landen een groei van antisemitisme, vaak beïnvloed door Europees antisemitisme en propaganda.
Rol van religie en teksten
In sommige klassieke en radicale interpretaties van islamitische teksten worden joden negatief beschreven, en dat kan vooroordelen voeden als die teksten letterlijk en zonder context worden gebruikt. Er zijn echter ook moslimgeleerden en -organisaties die juist benadrukken dat de Koran joden en christenen als “mensen van het Boek” erkent en oproept tot rechtvaardige omgang.
Politiek: Israël en Palestina
Een groot deel van de vijandigheid die je nu ziet, gaat niet over joden als mensen, maar over het conflict tussen de staat Israël en Palestijnen. In media, onderwijs en politieke retoriek in de regio lopen “Israël/Zionisten” en “joden” vaak door elkaar, waardoor politieke woede omslaat in haat tegen alle joden.
Psychologie en zondebok
Zoals bij ander antisemitisme wordt ook in sommige moslimgemeenschappen de frustratie over oorlog, armoede en politieke onderdrukking soms afgereageerd op joden als zondebok. Negatieve beelden, complottheorieën en stereotypes worden zo herhaald, ook door mensen die nooit een jood hebben ontmoet.
Belangrijk om te onderscheiden
Het is belangrijk verschil te maken tussen:
- moslims die antisemitische ideeën hebben
- politieke kritiek op Israël
- en de grote groep moslims die joden niet haten en juist samenwerking zoeken
In Nederland wordt ook gewerkt aan joods-islamitische dialogen en projecten waar moslims en joden samen optrekken tegen racisme en discriminatie.